Biografia autorstwa Holly George-Warren („Janis”, wyd. Czarne) jest encyklopedią wydarzeń, szczegółową relacją o całym 27 letnim życiu Joplin. Pisarka pracowała nad nią cztery lata! To okres porównywalny do kariery Janis, która trwała od czerwca 1966 roku, kiedy dołączyła do zespołu Big Brother, aż do jej śmieci w październiku 1970 roku.
„Kozmiczny dół”
Janis Joplin powtarzała często dziennikarzom, że stara się tak żyć, by być wierną tylko sobie. Realizowała swoje marzenia o sławie, ale ponieważ zawsze pragnęła miłości, która jakoś ją omijała, pustkę z nią związaną zapełniała dragami i alkoholem. Ciągle miała, jak mówiła: kozmicznego doła, którego starała się zlikwidować nawalając się i bawią najlepiej, jak się dało. Pod koniec życia nauczyła się z nim żyć – lekarstwem stały się spacery po lesie, lekcje jogi i posiadanie domu. Jednak, jak sama mówiła: „bluesowej mamie” nie łatwo jest tak żyć.
„Kozmiczny dół” znaczy, że bez względu na to, co robisz – i tak jesteś do odstrzału. Pewnego dnia w końcu dociera do ciebie, że nigdy nie będzie dobrze, że zawsze coś będzie nie tak. To, czego pragniesz, było tym, co cię unieszczęśliwia – to dół próżnia. (J.J)
Niepokój towarzyszył jej cały czas. Rozczarowanie, cierpienie było dla niej nie do zniesienia. Często powtarzała, że przyczyną bólu i tym, że nie radziła sobie ze sobą, była postawa – niezwykle ważnej dla niej postaci, czyli ojca.
Tata zawsze śmiał się głośno i swobodnie ze swoimi dziećmi, dopóki my, dziewczynki, nie stałyśmy się kobietami. Ojciec rozmawiał ze mną, kiedy miałam 14 lat. Potem odwrócił się ode mnie. (J.J)
Tak, właśnie w tym wieku – 14 lat – postanowiła zostać rewolucjonistką.
Kogo kochała Janis?
W czasie czytania książki, warto słuchać piosenek Janis Joplin albo odpalić sobie muzykę Bessie Smith, którą Joplin ubóstwiała i słuchała w kółko. Fascynacja była tak wielka, że wyolbrzymiała jej wpływ na swój styl wokalny.
Przez pierwsze dziesięć lat, odkąd poznałam Bessie, śpiewałam jak ona – twierdziła w wywiadach. Kopiowałam ją totalnie, śpiewałam wszystkie jej piosenki. (J.J)
Janis dwa miesiąca przed swoją śmiercią pomogła sfinansować umieszczenie nagrobka na nieoznaczonym dotąd grobie Bessie Smith swojej „królowej bluesa” i omawiała możliwość utworzenia upamiętniającego ją funduszu stypendialnego.
Nikt nigdy nie trafił do mnie tak mocno. To Bessie sprawiła, że zapragnęłam śpiewać. (J.J)
Dlaczego Joplin nie została malarką?
Artystka przez długo czas uważała się za malarkę. Rozdawała swoje obrazy przyjaciołom. W jej pracach (nagie autoportrety w odcieniach błękitu) widać wyraźne wpływy malarstwa Amedeo Modiglianiego. O tym włoskim artyście, którego krótkie życie było naznaczone narkotykami i alkoholem – Janis czytała z równym zapałem, co słuchała piosenek Bessie. Jednak zachwyt nad pracami Janis – rodziny, przyjaciół czy klientów – nie wystarczył, by zapewnić pewność siebie i zwrócić uwagę, jakiej potrzebowała jako artystka.
Ciągle czytała książki
Joplin zawsze podróżowała z książkami. Czytała na lotniskach i między koncertami. Jej duża futrzana torebka była wystarczająco pojemna, by zmieścić książkę i przy okazji … butelkę gorzały. Bardzo lubiła J. R.R. Tolkiena: Hobbita i trylogię Władca Pierścieni. W jej mieszkaniu było pełno książek. W ogóle wyglądało ono jak wnętrze z Księgi Tysiąca i Jednej Nocy. Przyjaciele byli nim zachwyceni w przeciwieństwie do rodziny. Kiedy ją odwiedzili stali w milczeniu przed jedną ze ścian, którą ich córka wytapetowała mnóstwem plakatów, na których była półnaga. Rodzice po tej wizycie, zaprzestali z nią kontaktów, stwierdzając, że kompletnie jej nie rozumieją…
Trzy miesiące przed swoją śmiercią…
Janis opisywała muzykę jako ten aspekt jej życia, który nigdy nie zawodzi. Mówiła, że śpiew stanowi prawdziwy wyraz jej „ja”. Kiedy ktoś ją zapytał, gdzie nauczyła się tak śpiewać bluesa odpowiedziała:
Po prostu otworzyłam usta i tak właśnie zabrzmiałam. Nie możesz wymyślić czego nie czujesz.
Porzuciła wszystko i zostawiła sobie tylko muzykę
Janis uważała, że muzyka jest jedyną rzeczą na świecie, którą miała. Oddawała się jej całkowicie. Na scenie wyglądała jak opętana. To były czyste emocje, którymi dzieliła się ze słuchaczami. Niektórzy mówili nawet, że usłyszeć jak Janis śpiewa Ball and Chain, to jak pójść do łóżka z ukochaną osobą. Joplin totalnie spalała się na scenie. Zespół z którym grała nie nadążał za nią. Miała swoją wizję sztuki, muzyki czy koncertów. Gdy Joplin miała opinię na jakiś temat, zdecydowanie nie zachowywała jej tylko dla siebie. Od razu dzieliła się nią z wszystkimi. Dotyczyło to wszystkiego – od partii gitarowych i tempa utworów po miksy i wybór odpowiedniej wersji na płytę.
Kochała koncertować, nie lubiła nagrywać w sterylnych warunkach studyjnych. Dlatego technicy budowali dla niej scenę symulującą warunki klubowe, by mogła nagrać tak jak lubi. Aby lepiej odtworzyć koncertową atmosferę, muzycy zrezygnowali ze słuchawek i używali głośników do odsłuchu. Występowali razem na tej nagraniowej „scenie” w przeciwieństwie do typowych sesji, w których poszczególne partie nagrywa się zwykle w odizolowanych kabinach. Janis zajmowała się też realizacją całości. Potrafiła przez dwa tygodnie siedzieć z realizatorem w studiu od drugiej po południu do siódmej rano. Bywały dni, kiedy nie wychodziła z niego (rekordowo spędziła w nim 36 godzin bez przerwy).
Poświęciła muzyce całe swoje życie i stała się legendą. Ciągle uznawana jest za jedną z najbardziej wpływowych postaci współczesnej kultury masowej, a jej styl śpiewania jest ikoniczny.
Na scenie kocham się z 25 tysiącami ludzi, ale do domu wracam sama. (J.J).
foto: wikipedia
O ludziach, którzy robią swoje 
Skomentuj